Chuyện hoang đường rằng, “60% những gì bạn bôi lên da sẽ đi vào trong máu” là một trong những điều làm tôi khó chịu nhất. Nó khác xa so với sự thật và nó được trích dẫn như kiểu từ nguồn có thẩm quyền, điều đó thực sự làm tôi giận dữ.

Nó cũng thường được trích dẫn bởi những người thổi phồng các sản phẩm “non-toxic” (không độc hại), và việc này là thực sự là một chiêu marketing BS (tiếp thị dựa trên khía cạnh khoa học, toán học, công nghệ của sản phẩm).

Chúng ta hãy thử xem coi da chúng ta làm làm việc như thế nào và tại sao lời đồn thổi này rõ ràng là sai.

Da không phải là miếng bọt biển

Một trong những chức năng chính của da là hoạt động như một hàng rào – nghĩa là, nó ngăn chặn các chất xâm nhập vào các lớp sống sâu hơn của cơ thể bạn. Nếu mọi thứ dễ dàng hấp thụ vào da, con người đã chết từ lâu (có lẽ là do nổ tung sau khi hấp thụ một cái cây hoặc thứ gì đó). Cảm ơn, sự tiến hóa!

Vì vậy, theo mặc định, lượng chất được hấp thụ sẽ gần hơn 0% so với 100%. Bạn cũng có thể thấy điều này trong cuộc sống hàng ngày:

• Bạn không trở nên nặng hơn hẳn sau khi tắm.

• Bạn không hấp thụ quần áo của bạn.

• Lớp make up vẫn còn trên mặt bạn để bạn phải tẩy trang mỗi cuối ngày.

• Bạn không thể vỗ đồ ăn bạn không thích lên da để tránh ăn nó.

Miếng dán và kem điều trị

Tại điểm này trong cơn giận của tôi, những người thúc đẩy huyền thoại hấp thụ 60% muốn đưa ra các loại kem điều trị và miếng dán. Nếu làn da như một rào cản lớn như vậy, họ nói, tại sao kem điều trị và miếng dán có tác dụng?

(Họ mỉm cười tự mãn khi tôi uống một ngụm nước. “Bắt được cô ấy rồi”, họ nghĩ. Nhưng họ đã phạm một sai lầm rất lớn. Hóa dược là sân nhà CỦA TÔI.)

Thuốc xuyên qua da có một vài lợi thế.

Một trong những vấn đề đau đầu nhất trong việc thiết kế thuốc là trước tiên vượt qua quá trình trao đổi chất, đó là khi hệ thống tiêu hóa của bạn chuyển hóa và loại bỏ thuốc uống trước khi chúng được hấp thụ vào máu. Để bù đắp cho điều này, bạn phải dùng thêm rất nhiều thuốc để đủ lượng thuốc này vào máu để có tác dụng. Ngoài ra, bạn có thể tránh hệ thống tiêu hóa hoàn toàn bằng cách truyền nhỏ giọt tĩnh mạch, tiêm, thuốc đạn, vv – hoặc chuyển qua da.

Các sản phẩm xuyên da có thể được thiết kế để giải phóng thuốc chậm hơn và nhất quán hơn các phương pháp khác. Chúng cũng dễ dàng hơn để kiểm soát cho bệnh nhân không hợp tác.

Nhưng trong khi các loại thuốc xuyên da nghe có vẻ tuyệt vời, thực sự phải mất rất nhiều nỗ lực để đưa thuốc qua da và vào máu của bạn. So với tổng số loại thuốc trên thị trường, số lượng thuốc qua da là vô cùng hạn chế, và rất nhiều thủ thuật công thức được sử dụng để đưa chúng qua da.

Lấy miếng dán xuyên da, như miếng dán nicotine – cũng như rất nhiều chất tăng cường thâm nhập giúp nicotine xuyên qua da, họ cũng cần một lớp lót để bảo vệ các thành phần khỏi bị cọ xát.

Ngay cả với tất cả nỗ lực và thiết kế có chủ ý này, vẫn còn 10-95% lượng thuốc còn lại trên bề mặt da với các sản phẩm thuốc xuyên da hiện có trên thị trường.

Việc hấp thụ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau

Vậy tại sao một số thứ đi qua da vào máu? Nếu da là một hàng rào tốt như vậy, điều đó có nghĩa là việc chăm sóc da không có hiệu quả?

Thực ra, một chất hấp thụ vào da nhiều bao nhiêu phụ thuộc vào rất nhiều thứ (đó là lý do tại sao tuyên bố mơ hồ 60% rung lên chuông báo thức cho chúng tôi, những người mê dược phẩm).

Vậy nó là gì?

Làm thế nào một chất đi qua da của bạn vào máu phụ thuộc vào cấu trúc của chính chất đó.

Thứ nhất, kích thước phân tử là quan trọng. Phân tử càng nhỏ, nó càng dễ ép giữa tất cả các vật chất đã có trong da của bạn, giống như cách bạn cố gắng làm cho mình nhỏ nhất có thể để vượt qua đám đông.

Da của bạn vừa nước vừa dầu cùng một lúc và những thứ hòa tan trong nước có xu hướng không tan trong dầu. Nó phải có sự cân bằng giữa hydrophilic (ưa nước) và lipophilic (ưa dầu) để có thể đi vào da, sau đó rời khỏi da và đi vào máu.

Như bạn mong đợi, những loại thuốc có thể chuyển qua da đáp ứng những điều kiện này, nhưng hầu hết các loại thuốc thì không. Điều này cũng áp dụng đối với những chất khác chạm trán với da của bạn.

Bạn đặt nó ở vị trí nào trên da?

Da của bạn không có tính thấm giống nhau, vì vậy sự hấp thụ của da phụ thuộc vào vị trí sử dụng.

Ví dụ, đây một bảng cho thấy tính thấm của hydrocortison và hai loại thuốc trừ sâu qua da ở các vị trí khác nhau.

Vùng giải phẫu	Liều lượng hấp thụ (%) hydrocortisone	Liều lượng hấp thụ (%) malahion	Liều lượng hấp thụ (%) parathion
Cẳng tay	1.0	8.6	6.8
Lòng bàn tay	0.8	11.8	5.8
Chân, hòn	0.2	13.5	6.8
Bụng	1.3	18.5	9.4
Bàn tay, lưng	–	21.0	12.5
Hố khuỷu tay	–	28.4
Da đầu trừ mặt	4.4	32.1
Góc hàm	12.2	33.9	69.9
Trán	7.6	36.3	23.2
Ống tai	–	46.6
Nách	3.1	64.0	28.7
Bìu	36.2	101.6

Bạn có thể thấy rằng các chất khác nhau có tính thấm khác nhau và bạn có thể thấy một số khu vực hấp thụ tốt hơn (nách (nách), góc hàm, ống tai và, uh, bìu. Tôi giả sử phần dư 101,6% thêm là lỗi thử nghiệm), trong khi những vị trị khác là không thấm nước (chân, lòng bàn tay, cẳng tay).

Lưu ý rằng bảng này chỉ cho thấy sự hấp thụ qua da. Đi qua da không nhất thiết có nghĩa là chất đó kết thúc trong máu, vì không phải tất cả các vị trí đều có cùng lưu lượng máu và các mạch máu ở các độ sâu khác nhau, vì vậy lượng thực tế của các chất này đi vào máu là thấp hơn nhiều.

Bạn đang bôi nó ở đâu? Cách bạn bôi nó?

Có một số điều khác bạn có thể làm với một thành phần để tăng cường khả năng hấp thụ vào da. Miếng dán và kem xuyên da khai thác một vài trong số này. Ví dụ, sự khóa lại (che phủ làn da của bạn) sẽ giúp các chất nằm dưới thâm nhập vào da.

Rất nhiều loại kem và các sản phẩm chăm sóc da cũng bao gồm các chất tăng cường thâm nhập. Những thành phần này giúp các chất hấp thụ tốt hơn. Một số trong số chúng sẽ làm cho lớp sừng (lớp ngoài cùng của da bạn) lỏng hơn, một số khác sẽ phá vỡ protein và dầu trên da của bạn, hoặc hydrat hóa làn da của bạn. Thành phần tăng cường thâm nhập bao gồm cồn, tinh dầu, axit béo, urê và nước thường.

Bạn cũng có thể sử dụng các công cụ để tăng khả năng thâm nhập, như sóng siêu âm (ultrasound), công nghệ điện di (electroporation), (điện chuyển ion) ioniontophoresis, làm nóng (heating) và lăn kim vi điểm (microneedles). Tùy thuộc vào kỹ thuật, những thứ này đẩy các thành phần vào da hoặc phá vỡ hàng rào bảo vệ da.

Nhưng trong các sản phẩm làm đẹp tiêu chuẩn của bạn, bạn hiếm khi có nhiều thủ thuật đặc biệt này. Trên thực tế, một số sản phẩm được đặc chế để giữ trên da của bạn. Ví dụ, kem chống nắng được thiết kế để nằm trên lớp trên cùng da của bạn, vì chúng vô dụng nếu nó ở phía dưới da của bạn.

Vậy việc chăm sóc da có hiệu quả không?

Vì nếu da là một rào cản tốt như vậy, điều đó có nghĩa là chăm sóc da không được hấp thụ và không có hiệu quả? May mắn cho chúng ta những người đam mê chăm sóc da, không nhất thiết!

Skincare là cho da, không phải cho máu

Như đã đề cập trước đây, hầu hết những thứ được hấp thụ vào da của bạn không vượt qua một vài lớp đầu tiên của lớp sừng chết. Thậm chí càng ít đi qua lớp biểu bì đến lớp hạ bì sâu hơn, nơi có các mạch máu của bạn. Nhưng đối với chăm sóc da, điều đó ổn-bạn thường muốn nó ở trong các lớp trên cùng của làn da nơi bạn bôi nó! Sản phẩm dưỡng ẩm làm việc để hydrat hóa lớp sừng, và hầu hết các hoạt chất hoạt động trong lớp biểu bì.

Lựa chọn thành phần

Hầu hết các hoạt chất được sử dụng trong chăm sóc da, như ascorbic acid và tretinoin, đủ nhỏ để thâm nhập vào da. Các thành phần lớn hơn như collagen, hyaluronic acid, petrolatum và kem chống nắng hoạt động ở bề mặt da, vì vậy chúng không cần phải thâm nhập.

Những cách điều chế có thể giúp thành phần thâm nhập

Các sản phẩm chăm sóc da có thể được điều chế một cách có chủ đích để các thành phần có cơ hội thâm nhập tốt nhất qua lớp sừng chết vào các lớp sống của da.

Phương pháp phổ biến nhất là sử dụng các chất tăng cường thâm nhập. Các thành phần tương tự được sử dụng trong các loại thuốc qua da cũng xuất hiện trong chăm sóc da – đó là một trong những lý do tại sao cồn biến tính (denatured alcohol) có trong rất nhiều sản phẩm.

Một yếu tố khác là pH. Nếu có một thành phần có tính axit, độ pH thấp thường sẽ giúp nó thâm nhập vào da, trong khi độ pH cao hơn thường làm cho nó quá phân cực (tan trong nước).

Có một số chiến lược ít được sử dụng phổ biến hơn, như vận chuyển liposome – nhưng những cách này không phổ biến trong các sản phẩm chăm sóc da.

Xác minh

Có một vài thứ kỳ dị hấp thụ 60% hoặc hơn, nhưng đối với phần lớn các thành phần và các tình huống, 60% là một sự đánh giá quá cao. Phù!

Theo Labmuffin (Nguồn bài viết: THE “60% OF PRODUCTS ABSORB INTO YOUR BLOODSTREAM” MYTH, nguồn ảnh: Unsplash, Gettyimages, Pexels, WebMD)